ANKARA-BHA
Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi’nin (NASA) Mars’a gönderdiği InSight aracı tarafından toplanan sismik veriler, gezegenin yüzeyinin altında sıvı su bulunabileceği ihtimalini gündeme getirdi.
Araştırma, Hiroşima Üniversitesi’nden Ikuo Katayama ve Japonya Deniz Jeodinamiği Araştırma Enstitüsü’nden Yuya Akamatsu tarafından yürütüldü. Bilim insanları, Mars yüzeyinin 10 ila 20 kilometre derinliğinde sıvı suyun varlığına işaret eden veriler elde ettiklerini açıkladı.
Çalışmada, NASA’nın 2018 yılında Mars’a indirdiği InSight aracı üzerindeki SEIS (İç Yapı İçin Sismik Deney) cihazı ile toplanan veriler analiz edildi. SEIS cihazı, Mars’taki depremler ve meteor çarpmaları gibi olaylar sonucu oluşan sismik dalgaları tespit ederek, yeraltı yapısı hakkında bilgi sağlıyor.
Sismik dalgalarla derinlik analizi
Araştırmaya göre, sismik dalgaların derinliklerdeki hızlarındaki ani değişimler, daha önce kayaçların gözenekliliği ya da kimyasal yapılarındaki farklılıklarla açıklanıyordu. Ancak Katayama ve Akamatsu, bu değişimlerin kuru çatlaklardan suyla dolu çatlaklara geçişi gösterdiği görüşünü paylaştı.
Bilim insanları bu hipotezi desteklemek amacıyla, Mars kabuğuna benzer özelliklere sahip İsveç’teki diabaz kayaları üzerinde kuru, nemli ve donmuş koşullarda laboratuvar testleri gerçekleştirdi. Piezoelektrik vericiler kullanılarak yapılan deneylerde, sismik dalga hızlarının farklı ortam koşullarına göre değiştiği belirlendi.
Katayama, laboratuvar bulgularının sismik verilerde gözlenen sınırların, kuru kayaçlardan ıslak kayaçlara geçişle uyumlu olduğunu ortaya koyduğunu belirtti.
Katayama açıklamasında, “Pek çok çalışma, antik Mars’ta milyarlarca yıl önce suyun var olduğunu gösteriyor. Ancak modelimiz, günümüz Mars’ında da sıvı su bulunabileceğini gösteriyor” ifadelerine yer verdi.
Uzmanlar, Mars yüzeyinin altındaki olası sıvı su varlığının, gezegende mikrobiyal yaşam ihtimaline dair önemli veriler sunduğunu ifade ediyor.