İSTANBUL-BHA
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, 1486 yıllık Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi’nin ana kubbesinde tarihin en kapsamlı restorasyon ve güçlendirme sürecinin başlatılacağını duyurdu. Bakan Ersoy, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, çalışmaların ibadete ara verilmeden yürütüleceğini ve yapının özgün mimarisinin titizlikle korunacağını belirtti.
Restorasyon kapsamında kubbenin depreme karşı daha dayanıklı hale getirileceğini vurgulayan Ersoy, “Ayasofya’yı hem koruyacağız hem de yaşatacağız” ifadelerini kullandı. Kubbe restorasyonunun, caminin iç yüzeyindeki mozaiklere zarar verilmemesi amacıyla dış cepheden gerçekleştirileceğini kaydeden Ersoy, kurşun kaplamaların sökülerek onarılacağını ya da yenileneceğini belirtti.
Çalışmalar süresince, mozaiklerin korunması için kubbenin çelik konstrüksiyon ve özel brandayla geçici olarak kapatılacağı, restorasyon ve ibadetin aynı anda sürdürülebilmesi için 43,5 metre yüksekliğinde çelik platform kurulacağı bildirildi.
Dijital ikizi oluşturuldu, kapsamlı analizler yapıldı
Kültür ve Turizm Bakanlığı da konuya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, Ayasofya’nın restorasyon sürecine dair ayrıntılı bilgi verdi. Açıklamada, 10 Temmuz 2020 tarihinde yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı ile yeniden ibadete açılan yapının korunması ve kullanımı dengesini gözeten bilimsel bir yaklaşımla projelendirildiği belirtildi.
Külliyedeki tüm yapılar üç boyutlu olarak belgelenip dijital ortama aktarılarak yapının dijital ikizinin oluşturulduğu ifade edildi. Ayrıca, geçmiş arşiv taramalarıyla elde edilen belgelerle birlikte yapının statik yapısı analiz edilerek olası deprem senaryoları üzerinden risk değerlendirmesi yapıldığı ve bu doğrultuda önlemler geliştirildiği aktarıldı.
Daha önce tamamlanan restorasyon çalışmaları arasında II. Mehmet, II. Selim, III. Murat ve Şehzadeler türbeleri ile Sıbyan Mektebi ve Muvakkithane’nin bulunduğu, ayrıca galeri katının da bakım ve temizlik çalışmalarının ardından ziyarete açıldığı hatırlatıldı.
Çelik platform ve kule vinçle yürütülecek
Yapının taşıyıcı sistemlerine yönelik analizler sonucunda ana ve yarım kubbelerde güçlendirme ihtiyacının tespit edildiği vurgulanan açıklamada, bu sürecin geçici çelik konstrüksiyon örtü ile dış yüzeyden yürütüleceği belirtildi.
Ayrıca, 43,5 metre yüksekliğindeki platforma ek olarak, doğu yönünde 41 metre yüksekliğinde ve 60 metre bom uzunluğunda kule vinç kurulacağı, vinç konumunun yapı güvenliği esas alınarak belirlendiği ifade edildi. Çalışmalar tamamlandığında kurulan tüm geçici yapılar sökülecek ve Ayasofya’nın tarihi kubbesi, özgün haliyle gelecek nesillere aktarılacak.