Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda iklim değişikliğiyle mücadeleden Sıfır Atık Hareketi’ne, millet bahçelerinden çevre ve doğa koruma projelerine kadar Bakanlığın birçok projesi ile ilgili bilgi verdi.
BHA-TBMM
İZMİR KÖRFEZİ’NİN KİRLİ SUYU TBMM’DE
Bakan Kurum, komisyon üyelerine kirli su numunesini göstererek İzmir Körfezi’ndeki kirliliği anlattı:
Ben, Körfeze dair hedeflerimizi anlatacağım ama öncelikle sizlere bir şey göstermek istiyorum. Ben bugün; İzmir Körfezi’nden aldığımız bir şişe deniz suyu numunesini yanımda getirdim. Bu suyu, İzmir Körfezi’ndeki kirliliği görmekten imtina eden, bu acı tablo karşısında tek bir açıklama dahi yapmayan siyasilere; denizin kirliliğini daha iyi anlatmak için getirdim. Artık İzmir körfezimizde büyük bir çevre felaketi yaşandığını, Körfezin içindeki tüm canlılarla birlikte can çekiştiğini, her saat başı binlerce balığın öldüğünü görmenin vakti gelmiş, hatta geçmiştir. Millet önünde soruyorum.
Şu kirliliğin olduğu bir denizde balıklar yaşayabilir mi? Bu kokunun olduğu bir denizin kıyısında, insanlar rahatça hayat sürebilir mi? Şu anda bu su numunesi içerisinde, atık su kaynaklı amonyak miktarı, olması gerekenden tam 50 kat daha fazladır. Oksijen seviyesi sıfırdır sıfır. Bunun nedeni, artık 85 milyonun malumu olduğu gibi, İzmir’in atık sularını arıtmayan, pis suları doğrudan Körfez’e döken, körfezi bir fosseptik çukuru gibi kullanan İzmir Büyükşehir Belediyesi’dir. Bugüne kadar çözüm için hiçbir adım atmayan yönetim anlayışıdır.
“O KÖRFEZ BİR ZAHMET TEMİZLENECEK”
Bakanlık olarak, İzmir Körfezi Orta ve Uzun Vadeli Eylem planlarını da çok yakında kamuoyuyla paylaşılacağını belirten Bakan Kurum, “Altını çiziyorum, bu işin takipçisi olacağız. İzmir Körfezi’nin, umursamaz ellerde heba olmasına, her seçim öncesinde ‘Körfez’de kulaç atacağız’ deyip tek bir olumlu adım atmayan zihniyete müsaade etmeyeceğiz.
Ben Çevre Bakanı olarak diyorum ki; bunu herkes not alsın, o Körfez bir zahmet temizlenecek. Büyükşehir Belediyesi bir zahmet sorumluluklarını yerine getirecek. Yapması gerekenleri yapacak. İlgili herkese vazifelerini hatırlatmaya, İzmir halkı ve milletimiz adına devam edeceğiz” diye konuştu.
SIFIR ATIKLA 185 MİLYAR LİRA KATKI SAĞLANDI, 498 MİLYON AĞAÇ KURTARILDI
Bakan Kurum, Emine Erdoğan öncülüğündeki Sıfır Atık Hareketi kapsamında 193 bin binada sıfır atık yönetim sisteminin kurulduğunu toplam 60 milyon ton atığın geri kazanıldığını belirtti. Ekonomiye 185 milyar lira katkı sağlandığını ve 498 milyon ağacın kesilmesinin, 5,9 milyon ton sera gazı salımının önlendiğine vurgu yaptı. Son 22 yılda, belediye ayrımı gözetmeksizin 25 bin 950 çevre yatırımına, 58 milyar lira kaynak sağlandığını söyledi.
Bakan Kurum, “Türkiye’nin 7 bölgesinde Sıfır atık pilot ilçelerimizi belirleyeceğiz. Depozito Yönetim Sistemimizin makine ve altyapı kurulumunu, 2025 yılı sonuna kadar yapacak, ülke genelinde uygulamaya geçeceğiz. 2017 yılında yüzde 13 olan geri kazanım oranımızı; 2024 yılı itibariyle, yüzde 35’e çıkardık; inşallah daha çok çalışarak 2035 yılında yüzde 60’a çıkaracağız” şeklinde konuştu.
MAPA-ŞAMANDIRA’DA PİLOT BÖLGE FETHİYE-GÖCEK
Mavi Vatan’ın temiz geleceğini garanti edecek Mapa-Şamandıra Projesi’nin bu yıl içinde Fethiye-Göcek Özel Çevre Koruma Bölgesinde pilot uygulama olarak başlayacağını belirten Bakan Kurum, “Projemizle tekne ve yatların koylarımızda, kontrollü şekilde konaklamalarını sağlayacağız. Atıkların denize deşarjını önleyecek, deniz canlılarını koruyacağız. Başarımızı ölçecek, eksik yönlerimizi giderecek ve en kısa süre içerisinde aynı uygulamayı, tüm denizlerimize yayacağız” dedi.
“2053 NET SIFIR EMİSYON YOL HARİTAMIZI BAKÜ’DE AÇIKLAYACAĞIZ”
Bakan Kurum konuşmasının çevre ve iklim değişikliği kısmında dünyadaki ve Türkiye’deki afetlerden çarpıcı rakamlar paylaştı. “İklim politikalarımızı belirledik, uyumu sağlamaya yönelik takvimimizi oluşturduk ve hedeflerimize sadık kalarak çalışıyoruz” diyen Bakan Kurum şöyle devam etti: Sayın Cumhurbaşkanımız, 2053 Net Sıfır Emisyon ve Yeşil Kalkınma Hedefimizi dünyaya sundular. Biz de bakanlık olarak; 2024-2030 İklim Değişikliği Azaltım Stratejisi ve Eylem Planı’mızı süratle hazırladık. İnşallah; 2053 Net Sıfır Emisyon Hedefi Yol Haritamızı da 3 gün sonra Bakü’de düzenlenecek olan COP29’da dünya kamuoyuyla paylaşacağız.
İklim kanunumuzun bu yıl içerisinde, bu salondaki siz değerli vekillerimizin de katkılarıyla kanunlaşarak yürürlüğe girmesini yürekten temenni ediyoruz. İklim Kanunu’muz bizi güçlendirecek; biz de yeşil dönüşümü hızlandıracağız. Dış ticarette rekabet gücümüzü artırmak için karbon fiyatlandırma ve Emisyon Ticaret Sistemimizi hemen hayata geçireceğiz.
Yeşil yatırımlar için finansman mekanizmaları geliştirecek, ‘Ulusal Yeşil Taksonomi’ yönetmeliğimizi de 2025 yılında çıkaracağız. Çok önemli ve belirleyici bir çalışmamız daha olacak. O da şudur. 81 ilimizde, İklim Değişikliği ve Uyum Koordinasyon Kurullarımızı oluşturacak; Yerel İklim Değişikliği Eylem Planlarımızı tamamlayacağız. İklim krizini etkileme noktasında önemli bir alan olan sanayi sektöründe atılımlar yapacağız.
“ATATÜRK HAVALİMANI MİLLET BAHÇEMİZİ COŞKUYLA AÇACAĞIZ”
Bakan Kurum konuşmasında Van Gölü Havza Koruma Eylem Planı ve Uygulama Programı”, Eğirdir Gölü’ndeki temizliği, Ayder ve Uzungöl’deki doğa koruma projelerinden de bahsetti. “Yeşil Şehir Vizyonu”nun millet bahçeleriyle devam ettiğini belirten Bakan Kurum, “Şu anda 77 milyon metrekare alana yayılan tam 521 millet bahçesi projemiz bulunuyor. İstanbul’un Fethi’nin 569. yılında ilk fidanlarıyla buluşturduğumuz Atatürk Havalimanı Millet Bahçemizin kalan tüm etaplarını hızla tamamlayarak, milletimiz birlikte coşkuyla açacağız” dedi. Kent meydanları projelerinin başarıyla sürdüğünün altını çizen Bakan Kurum, sanayi dükkan projelerinin de kentlerin ekonomisine katkı sağladığını kaydetti.
“SİTE YÖNETİMLERİYLE İLGİLİ MEVZUAT BU YIL İÇİNDE TAMAMLANACAK”
Bakan Kurum site yönetimlerine ilişkin mevzuat hazırlıklarıyla ilgili de “Apartman ve sitelerde, ortak alanların ve ortak giderlerin nasıl yönetileceği konusunda; gerek kat maliklerinin, gerekse hizmet sunucusu şirketlerin sorunlarına çözüm bulacak olan mevzuat çalışmamızı tamamlamak üzereyiz, inşallah bu yıl içinde milletimize arz edeceğiz” dedi.
YEŞİL SERTİFİKA, YAĞMUR SUYU VE GRİ SU ZORUNLULUK OLACAK
Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nin de güncellendiğini açıklayan Bakan Kurum şu bilgileri paylaştı: Yerleşim alanlarında elektrikli araçlar için şarj ünitelerinin kurulumunu kolaylaştırıyoruz. Site ve apartman otoparklarında şarj ünitelerinin kurulumu için zorunlu olan elektrik tesisatı artık ruhsata tabi olmayacak. Yine kamuya ait ve yeni yapı ruhsatı alınacak 10 bin metrekare ve üzerindeki sağlık, eğitim ve hizmet binaları için Yeşil Sertifika alınmasını zorunlu hale getiriyoruz. Belli büyüklük ve tipteki kamu binaları ve özel binalarda yağmur suyu ve gri su sistemlerinin kurulumu artık zorunlu olacak. Bu sayede her 1,5 yılda, Mogan Gölü kadar sudan tasarruf etmeyi hedefliyoruz.
Bakan Kurum konuşmasında Van Gölü Havza Koruma Eylem Planı ve Uygulama Programı”, Eğirdir Gölü’ndeki temizliği, Ayder ve Uzungöl’deki doğa koruma projelerinden de bahsetti. Kent meydanları projelerinin başarıyla sürdüğünün altını çizen Bakan Kurum, sanayi dükkan projelerinin de kentlerin ekonomisine katkı sağladığını kaydetti.
Bakan Kurum Bakanlığın 2025 yılı bütçe teklifinin 219 milyar 294 milyon 468 bin TL olduğunu açıklayarak, “Kentsel Dönüşüm Başkanlığı’mızın bütçesi 136 milyar 557 milyon 896 bin; Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’müzün bütçesi 11 milyar 172 milyon 157 bin; Meteoroloji Genel Müdürlüğü’müzün bütçesi 4 milyar 873 milyon 426 bin ve son olarak da İklim Değişikliği Başkanlığı’mızın bütçesi 405 milyon 463 bin lira olarak belirlenmiştir” dedi.